GAİPLİK
avukat@mehmettoprak.com
Tel. (212) 527 87 60
Fax. (212) 527 87 60
Gsm (532) 494 03 66
-------------------------------------------
Gaiplik kayıp olma.
Gaip ve gaiplik kelimelerinin, sözlükte yer alan çeşitli anlamları mevcut. Burada yer alan açıklamaları birleştirdiğimizde gaiplik kavramını, "nerede olduğu bilinmeme" olarak açıklayabiliriz.
(bakınız : Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük)
Medeni Kanunun 31. maddesine göre, bir kimse, ölümüne kesin gözle bakılmayı gerektiren durumlar içinde kaybolursa, cesedi bulunamamış olsa bile gerçekten ölmüş sayılır.
Medeni Kanunun 32. maddesine göre, ölüm tehlikesi içinde kaybolan kişiler ile veya ölüm tehlikesi içinde kaybolmamış dahi olsa kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa, hakları bu ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine mahkeme bu kişinin gaipliğine karar verebilir.
Uzun süredir haber alınamama ifadesi ile ne anlaşılması gerektiği ise Medeni Kanunun 33. maddesinde açıklanmıştır. Madde uyarınca gaiplik kararının istenebilmesi için, ölüm tehlikesinin üzerinden en az bir yıl veya ölüm tehlikesi yok ise kişiden son haber alındığı tarihten bu yana en az beş yıl geçmiş olması gerekir.
Kişiden yasal süreye rağmen haber alamayan yakınları gaiplik kararı alması için mahkemeye başvurmalıdır.
Mahkeme hemen gaiplik kararı veremez. Öncelikle mahkeme tarafından, gaipliğine karar verilecek kişi hakkında bilgisi bulunan kimseler, bilgi vermeleri için ilânla çağırır. İlanda bilgi verecek kişilerin gelmesi için en az 6 ay süre tanınır.
Medeni Kanunun 35. maddesine göre, yapılan ilana rağmen kişiden haber alınamazsa mahkeme gaipliğe karar verir. gaipliğe karar verilmesi ile kişinin yakınları, ölüm tehlikesinin gerçekleştiği veya son haberin alındığı günden başlayarak, geriye doğru mirasçılık haklarını kazanırlar.
Ancak gaibin hak sahiplerinin, gaibin mallarını üzerlerine alabilmeleri için teminat göstermeleri gerekir.
Medeni kanunun 584. maddesine göre, gaibin mirasçıları veya mirasında hak sahibi olan kişiler, ileride ortaya çıkabilecek üstün hak sahiplerine veya gaibin kendisine geri vereceklerine ilişkin güvence göstermek zorundadırlar.
Bu güvence belirli süre için verilir. Güvence süresi, gaip, ölüm tehlikesi içinde kaybolmuş ise malların teslim tarihinden itibaren beş yıldır. Uzun zamandan beri haber alınamama nedeni ile gaiplikte ise gaipten son haber alınan tarihinden başlayarak onbeş yıldır. Ancak bu süreler her halükarda gaibin yüz yaşıan vardığı tarihle sınırlıdır.
Medeni kanunun 585. maddesine göre, gaip ortaya çıkarsa veya üstün hak sahibi olduklarını ileri sürenler bu sıfatlarını ispat ederlerse, gaibin mallarını teslim almış olanlar, aldıkları malları zilyetlik kuralları uyarınca geri vermekle yükümlüdürler.
Bir kimsenin gaipliğine karar verilmesi ile eşi doğrudan doğruya dul sayılmaz. Medeni Kanunun 131. maddesine göre, gaipliğine karar verilen kişinin eşi, mahkemeden evliliğin feshine karar verilmesini de istemelidir. gaipliğine karar verilen kişinin kocası veya karısı, mahkemeden evliliğin feshi kararı getirmedikçe yeniden evlenemez.
Av. Mehmet TOPRAK
avukat@mehmettoprak.com
(212) 527 87 60
(532) 494 03 66
www.mehmettoprak.av.tr